Terugblik: Het eerste AvdR AI Congres – AI en Recht in Balans

Afgelopen maand vond het eerste AvdR AI Congres plaats in Amsterdam. Met een unieke line-up van sprekers en Menno als host en voorzitter werd het een inspirerende middag op het snijvlak van technologie en recht.

Van prompt-engineering tot privacy en AI-regelgeving, en van historische reflecties tot praktische toepassingen – de middag bracht verdieping, discussie én verwondering.

Menno: AI & Intellectueel Eigendom

ls voorzitter van het congres gaf Menno het startschot met een prikkelende verkenning van de juridische status van AI en intellectueel eigendom.

Een centraal voorbeeld in zijn verhaal was de zaak C-250/25, een actuele procedure bij het Europese Hof van Justitie tussen een Hongaars journalistiek platform en de generatieve AI-assistent Gemini (voorheen Bard) van Google.

Deze zaak draait om de vraag of door AI gegenereerde teksten inbreuk maken op bestaande auteursrechten. De uitspraak zal een belangrijke precedentwerking hebben voor het juridische kader rond generatieve AI en IE-rechten.

Menno benadrukte de noodzaak van duidelijke Europese regelgeving, nu technologie sneller ontwikkelt dan het recht kan bijbenen.

Nele: AI, Privacy & Schrems

De tweede spreker, Nele, advocaat uit Antwerpen, behandelde het thema AI en privacy, met als casus de Schrems/Meta-uitspraak van 2024.

"Hoe dan ook lijkt het ongedifferentieerde gebruik van alle persoonsgegevens die in het bezit zijn van een socialmediaplatform voor reclamedoeleinden, ongeacht de gevoeligheid van deze gegevens, geen evenredige inmenging in de door de AVG aan de gebruikers van dat platform gewaarborgde rechten."

De uitspraak toont aan hoe privacy en proportionaliteit onder druk komen te staan in AI-gedreven systemen. Nele legde helder uit hoe deze grensgevallen juridische toetsing vereisen en verwees naar de toenemende rol van Europese toezichthouders.

Ralf: AI in de Praktijk

Tot slot sprak Ralf, die de brug sloeg tussen theorie en praktijk. Met talloze voorbeelden liet hij zien hoe AI momenteel al ingezet wordt in juridische workflows, HR-processen, contractanalyse, en zelfs in het strafrecht.

Een van de deelnemers werd na afloop gehoord met de verzuchting:

"Whoo... wat is er allemaal mogelijk!"

Ralf wist de zaal niet alleen te informeren, maar ook zichtbaar te enthousiasmeren.

Hans: Van Turing tot Prompting

Hans nam het publiek mee in een reis door de tijd én de techniek. Hij begon bij Alan Turing, de grondlegger van AI-denken, en verbond dit met moderne ontwikkelingen zoals prompt-engineering en algoritmisch ontwerp. Hij was een Brits wiskundige en logicus die wordt gezien als een grondlegger van kunstmatige intelligentie en de moderne computer. Hij bedacht ook het concept van de Turingmachine, een denkmodel dat laat zien hoe berekeningen mechanisch uitgevoerd kunnen worden, en formuleerde de Turingtest om te bepalen of een machine “intelligent” gedrag vertoont.

📍 Bletchley Park, waar Turing tijdens de Tweede Wereldoorlog de Enigma-code kraakte, kwam ook aan bod.

Het park staat symbool voor het begin van digitale intelligentie – een plek waar geschiedenis en technologie samenkomen.
Vandaag de dag is Bletchley Park een museum en leercentrum, dat inzicht geeft in de geboorte van de informatiemaatschappij.

Hans gaf praktische handvatten voor het formuleren van effectieve prompts en maakte AI begrijpelijk en tastbaar.

By DeFacto - Own work, CC BY-SA 4.0

Martin: Wetgeving & High Risk AI

Martin bracht structuur aan de middag door een overzicht te geven van de definities, verboden praktijken en classificatie van AI-systemen zoals opgenomen in de aankomende AI-verordening (AI Act).

Hij ging onder andere in op:

  • De vier risiconiveaus van AI (minimal, limited, high-risk, prohibited)

  • De verplichtingen voor aanbieders van high-risk systemen

  • De rol van transparantie, datakwaliteit en human oversight

Zijn lezing bood duidelijkheid in een snel evoluerend normatief landschap.

Van historische reflecties tot toekomstige toepassingen, het AvdR AI Congres bood een brede blik op een vakgebied in beweging. Het was een middag van leren, netwerken en nieuwe inzichten — en vooral een bevestiging dat AI en recht geen tegenpolen, maar partners in ontwikkeling zijn.

Beeld & Beleving